Cochleair implantaat biedt voordelen bij kinderen met eenzijdige doofheid

18 november 2020
Auteur: Rene van der Wilk
Leestijd: 4 min

Een cochleair implantaat bij kinderen met eenzijdige doofheid biedt voordelen op het gebied van verstaan en lokaliseren. Dat concluderen onderzoekers in het tijdschrift JAMA Otolaryngology-Head & Neck Surgery. Deze conclusie trekken zij na het doen van een uitgebreid literatuuronderzoek en statistische analyse op bruikbare studieresultaten.
Uit de zogenaamde systematische review en meta-analyse blijkt dat er zowel audiologisch meetbare voordelen zijn als ook door de patiënt gerapporteerde voordelen.
Een kortere periode van doofheid voor implantatie kan tot betere resultaten leiden, concluderen de onderzoekers.

cochleair-implantaat-kinderen-eenzijdige doofheid

Aanleiding voor het onderzoek

In Amerika heeft de FDA (Food and Drug Administration) de toepassing een cochleair implantaat bij kinderen met eenzijdig doofheid goedgekeurd. Helaas waren er onvoldoende klinische gegevens voorhanden die behulpzaam zijn bij besluitvorming voor het wel of niet implanteren. Deze beslissing wordt doorgaans gemaakt in overleg met de familie.

Literatuuronderzoek

De onderzoekers zijn op zoek gegaan naar literatuur in de daarvoor beschikbare databases met wetenschappelijke artikelen. Ze zochten daarbij naar onderzoeken waarbij kinderen jonger dan 18 jaar met enkelzijdige doofheid zijn geïmplanteerd met een cochleair implantaat. Een ander criterium om in de studie mee te nemen, was de voorwaarde dat er metingen waren gedaan die het spraakverstaan of het lokaliseren in kaart brachten, óf dat er gemelde voor- of nadelen naar voren waren gekomen door de drager van het implantaat.
Van de 526 gevonden artikelen voldeden er uiteindelijk 12 aan de criteria van de onderzoekers. Deze twaalf hebben de onderzoekers in hun review en analyse betrokken. In totaal ging het om 119 kinderen met een gemiddelde leeftijd van 6,6 jaar die eenzijdig doof waren en een cochleair implantaat hebben gekregen.

Resultaten van het onderzoek

De meeste kinderen lieten een verbetering zien bij het verstaan van spraak in lawaai (39 van de 49 kinderen, ~ 80%) en in stilte (34 van de 42, ~ 81%). Langdurige doofheid voor implantatie was de belangrijkste reden voor het ontbreken van verbetering. Onder langdurige doofheid verstaan de onderzoekers: langer dan 4 jaar bij een aangeboren vorm van doofheid en langer dan 7 jaar bij kinderen die doof zijn geworden voordat zij ooit zich gesproken taal eigen hebben gemaakt.

Naast het verbeterde verstaan van spraak in lawaai verbeterde ook het lokaliseren van geluiden significant bij de kinderen na revalidatie met een cochleair implantaat.

Kinderen die later eenzijdig doof waren geworden en met een kortere duur van doofheid rapporteren een grotere verbetering op het gebied van verstaan en lokaliseren in vergelijk met hen die te maken hadden met aangeboren doofheid.

cochleair implantaat bij kinderen met eenzijdige doofheid

Conclusies van de studie naar cochleair implantaat bij kinderen met eenzijdige doofheid

De onderzoekers concluderen dat de door hun uitgevoerde systematische review van de literatuur en statistische analyse laat zien dat dat een cochleair implantaat bij kinderen met eenzijdige doofheid geassocieerd is met klinische betekenisvolle verbeteringen en daarnaast ook gerapporteerde voordelen laat zien. De onderzoekers brengen naar voren dat een kortere periode van doofheid voor implantatie tot betere resultaten kan leiden. Zij geven aan dat hun bevindingen richting kan geven aan toekomstig onderzoek en ook gebruikt kunnen worden om bestaande indicatiecriteria voor toepassing van een cochleair implantaat bij kinderen met eenzijdige doofheid bij te stellen. Ook zien zij in de resultaten van hun onderzoek een hulpmiddel om te gebruiken bij de counseling en gezamenlijke besluitvorming voor het al dan niet implanteren.

Eenzijdig gehoorverlies en eenzijdige doofheid

Sensorisch gehoorverlies aan één kant doet zich voor bij 1 op 1000 kinderen. Met het toenemen van de leeftijd doet het zich vaker voor. Van de kinderen tussen de 6 en 19 jaar hebben tussen de 3 en 6% er last van. Ook op iets oudere leeftijd kunnen dergelijke oorproblemen ontstaan of bovenop het al aanwezige aangeboren gehoorverlies komen. Eenzijdige doofheid (in het Engels Single Sided Deafness (SSD) genoemd) is de meest ernstige vorm van eenzijdig gehoorverlies.

Problemen bij eenzijdige doofheid

Kinderen met eenzijdige doofheid ondervinden problemen met het verstaan van spraak in lawaai en lokaliseren van geluiden. Dit komt door het ontbreken van het waarnemen van geluiden en spraak met twee oren. Een tweede goed werkend oor biedt namelijk voordelen bij het verstaan doordat er een verschil is tussen de signalen die het linker- en rechteroor bereiken. Dat is belangrijk voor het lokaliseren en tegelijkertijd zorgt geluid aan het andere oor er ook voor dat spraak en storende geluiden juist beter van elkaar zijn te scheiden. Ook zorgt het horen met twee oren ervoor dat geluiden luider worden waargenomen.

Toegepaste oplossingen bij eenzijdige doofheid

Oticon Cros
Principe CROS hoortoestel

CROS hoortoestel

Bij eenzijdige doofheid zijn er meerdere behandelmethodes voorhanden. Zo kan een zogeheten CROS hoortoestel worden toegepast. Dit is de meest eenvoudige behandeloptie. Het geluid wordt daarbij door een microfoon van een op een hoortoestel lijkend apparaat opgevangen aan de kant van het dove oor en overgestuurd naar een toestel bij het goede oor.
Voordeel is dat het geluid aan de kant van het dove oor hoorbaar wordt gemaakt zonder dat er een medische ingreep nodig is. Nadeel is dat er nog steeds slechts gebruik wordt gemaakt van één oor en dat daardoor het lokaliseren en het verstaan van spraak in geroezemoes en lawaai niet of weinig kan verbeteren.

eenzijdige doofheid botverankerd hoortoestel
Botverankerd hoortoestel

Botverankerd hoortoestel

Een andere oplossing bij eenzijdige doofheid is een botverankerd hoortoestel. Hiervoor is een kleine (poliklinische) ingreep nodig. Ook bij deze oplossing is de winst in het horen afkomstig van het ‘goede oor’. Net als bij een CROS toestel zal het ruimtelijk horen niet verbeteren. 

softband meisje
Beengeleidingstoestel met softband

Softband met beengeleidingstoestel

Daarnaast zijn er de zogeheten softbands met een beengeleidingstoestel erop vast gemaakt. Deze oplossing wordt bij kinderen soms toegepast in het geval ze nog niet mogen worden geopereerd (te zachte schedel).

Cochleair implantaat bij eenzijdige doofheid bij kinderen

De plaatsing van een cochleair implantaat is een uitgebreide operatie waarbij de chirurg een elektrode in het slakkenhuis plaatst. Door de aangedane delen van het oor (de defecte haarcellen in het slakkenhuis) te omzeilen en via stroompulsjes de gehoorzenuw te stimuleren zijn ernstig slechthorenden en dove mensen weer in staat geluiden op te vangen. 
De toepassing van een cochleair implantaat bij eenzijdige doofheid heeft als voordeel dat beide cochlea’s worden gestimuleerd: het goede oor via de normale akoestische weg, en het dove oor via het cochleair implantaat. Zoals het beschreven onderzoek laat zien kan het plaatsen van een cochleair implantaat bij kinderen met eenzijdige doofheid bij kinderen voordelen hebben voor het ruimtelijke horen en het verstaan van spraak met name in geroezemoes.

Bron: JAMA Otolaryngol Head Neck Surg. Published online November 5, 2020. doi:10.1001/jamaoto.2020.3852

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer nieuws

Update voor Starkey Genesis AI hoortoestellen beschikbaar

18 maart 2024 | Goed nieuws voor gebruikers van de nieuwe Starkey Genesis AI toestellen. Deze maand heeft Starkey [...]

Theatervoorstelling Talking Hands toont veelzijdigheid van onze handen

14 maart 2024 | Het Filiaal Theatermakers brengt de komende maanden de voorstelling Talkings Hands. De voorstelling die in [...]

Hoortoestellen bieden voordelen bij onverklaarbare luisterproblemen

12 maart 2024 | Mensen met een goed gehoor maar die wel zogeheten onverklaarbare luisterproblemen ondervinden, blijken baat te [...]

Schematherapie bij tinnitus kan problemen verminderen

8 maart 2024 | Schematherapie biedt mogelijkheden bij de aanpak van problemen die patiënten met tinnitus ervaren. Dat laten [...]